۱۳ فمینیستی ترین انیمیشن کل تاریخ٬ از مونا تا کورالین

ترجمه: کیما شایسته فرد

برای بسیاری از ما فیلم های انیمیشن اولین جایی است که فمینیسم را به ما معرفی کرده است. انیمیشن هایی با محوریت زنان مثل “مولان”، معمولا این امتیاز را دارند که به دختران جوان بیاموزند که چگونه کلیشه های رایج جنسیتی را بشکنند و برای احقاق حقشان بایستند. دختران همیشه امکان دیدن خودشان بر پرده ی نمایش را ندارند، بخصوص وقتی که بزرگتر میشوند و شروع به دیدن فیلم های اکشن میکنند و به همین دلیل است که فیلم های انیمیشن مهم و”معرکه” اند.

اما، به صرف اینکه ستاره ی یک فیلم یک دختر یا یک زن است به این مفهوم نیست که یک فیلم فمینیستی است. همانطور که ۱۳ فیلم انیمیشن فمینیستی تاریخ سینما ثابت میکند، اینکه شخصیت اصلی یک فیلم زن باشد، آن فیلم را تبدیل به اثری فمینیستی نمیکند. بلکه داستان فیلم است که در این میان نقش کلیدی را ایفا میکند.

در نسخه ی اولیه سفید برفی و هفت کوتوله ی تولید کمپانی دیزنی که در سال ۱۹۳۷ میلادی اکران شد، درباره ی شخصیت اصلی داستان، سفید برفی، بیش تر به ویژگی های ظاهری اش پرداخته شده بود. همه ی ما میدانیم که “پوستی به سفیدی برف داشت” و “لب هایی به سرخی گل رز”. در واقع شخصیتش در رنگ پوستش خلاصه میشد. از آن زمان به بعد، نقش زنان در فیلم های انیمیشن مسیری طولانی طی کرده است. امروزه، در انیمیشن های فمینیستی، ستاره های فیلمشان قابلیت هایی فراتر از ظاهری زیبا دارند‌. آنها رویاهایی دارند که شامل وصال با شاهزاده ی سوار بر اسب سفید نمیشود و هدف هایی دارند که فراتر از رفتن درون یک توپ است. ۱۳ فیلم انیمیشن فمینیستی برتر تاریخ سینما، در عین اینکه نقش زنان را باز-تعریف میکند برای بیننده نیز الهام بخش است.

۱. پرسپولیس( Persepolis)

فیلم مرجانه ساتراپی که برگرفته از رمان گرافیکی داستان زندگی خودش است، یک انیمیشن معمولی نیست. پرسپولیس ماجرای زندگی دختری در بحبوحه ی انقلاب اسلامی در ایران را دنبال میکند که از ابراز انزجار درباره ی جنبه های افتضاح جنگ یا صحبت درباره بلوغش ابایی ندارد.

۲. مونا ( Moana):

انیمیشن مونا، تولید کمپانی دیزنی در ژانر خودش اولین اثر است. یک فیلم با محوریت یک دختر و بدون ماجرای عشقی است. چه کسی حدس می‌زد برای اینکه دختران موضوع یک فیلم باشند نیاز به یک ماجرای عاشقانه نیست (راهنمایی: پاسخ همه زنان است )

۳. زوتوپیا (Zootopia):

داستان درباره ی یک خرگوش دختر است که وارد یک محیط کاری مردسالار میشود. بیشتر از این امکان نداشت که به یک فیلم روح فمینیستی داد.

۴.کورالین (Coraline):

کورالین داستان یک قهرمان دختر با اراده، با قوه تخیل قوی و شجاع را روایت میکند که خودش پدیدآورنده ی سرنوشت خودش است و این همان پیامی است که ما باید از این فیلم بگیریم.

۵.شهر اشباح (Spirited Away)

هایائو میازاکی شخصیت های کارتونی زن زیادی خلق کرده است، اما ابن انیمیشن برجسته است زیرا داستان فیلم درباره دختری است که سعی میکند هویتش را حفظ کند حتی وقتی نیروهای فراطبیعی تلاش میکنند که هویتش را از او بگیرند.

۶. شگفت انگیزان (The incredibles):

بیایید با این حقیقت مواجه شویم. شگفت انگیزان به دو دلیل فوق العاده است.  بخاطر Elastigirl و.Violet. چه کسی گفته زنان نمیتوانند همزمان هم مادر باشند هم ابرقهرمان؟

۷. شجاع (Brave):

داستان فیلم اینگونه آغاز میشود که مریدا (Merida) برای ایفای نقش جدی تر در ازدواجش میجنگد چون اون خودش رییس است و به هیچ مردی برای اینکه سرنوشتش را کنترل کند احتیاج ندارد.

۸. مولان (Mulan):

مولان که در سال ۱۹۹۸ میلادی اکران شد، تمام استانداردهای یک انیمیشن فمینیستی را دارد که برای یک بار به همه ثابت کرد که زنان هم میتوانند به اندازه ی مردان تندخو و قوی باشند.

۹. شاهزاده مونونوکه ( Princess Mononoke):

احتیاجی به هیچ توضیحی نیست. به تصویر نگاه کنید خودش گویا هست. هیچ وقت با این پرنسس در نیفتید!

۱۰. پوکوهانتس ( Pocahontas):

پوکوهانتس زنی بود که در برابر اینکه بخاطر جنسیت یا نژادش بخواهد مورد ظلم واقع شود مقاومت کرد.

۱۱.یخ‌زده ( Frozen):

این انیمیشن در عین اینکه داستان کلاسیک عشقی کمرباریک های دیزنی رو روایت میکند، داستان قدرت خواهرانگی و اینکه چطور یک زن میتواند از پوسته اش بیرون بیاید را به تصویر میکشد.

۱۲.فرنگولی ( Ferngully):

گاهی لازم است که یک زن به یک مرد نشان دهد که چرا نباید تمام درختان جنگل را قطع و محیط زیست را نابود کند.

۱۳. آناستازیا (Anastasia):

آناستازیا درباره ی یک زن مستقل است که به دنبال هویت خودش میگردد. اگه نظر من را بخواهید، این یک تعریف تقریبا دقیق از یک فمینیست است!

منبع: باستل