با همسرم درباره‌ی رویکرد بعضی از صفحات و کانال‌ها در شبکه‌های اجتماعی حرف می‌زدیم. مثلا صفحاتی که کلا با هدف مسخره کردن اشخاص حقیقی که در شبکه‌های اجتماعی فعال اند ایجاد شده و عملکردشان مختص به این است که عکس یا ویدیویی از این اشخاص، مثلا دخترانی که به اصطلاح، “پلنگ” نامیده می‌شوند، منتشر کنند و یکی دو جمله در مسخره کردن‌شان بنویسند.
به قول همسرم٬ باید در نظر داشت که درست است که به جراحی‌های وحشتناک این دختران روی صورت و بدن‌شان به‌طور کلی نقد وارد است٬ اما عملکرد این صفحات نیز غیر انسانی و مصداق خشونت مجازی (بولی کردن) است؛ مگر قرار است از انسان‌ها باغ وحش درست کنیم و به نمایش‌شان بگذاریم؟ دیدم درست می‌گوید، چون این دخترها خود، قربانی یک سیستم تجاری و به شدت جنسیت‌زده‌اند و از چهره‌های سیاسی و معروف نیز نیستند.
درواقع، کلیشه‌های جامعه‌ی مردسالار در مورد زیبایی٬ و همچنین آن دسته از جراحانِ پلاستیک که این‌گونه مُدها را به وجود می‌آورند تا تجارت‌شان رونق پیدا کند (مثلا تبلیغ می‌کنند که چانه‌‌ای با زاویه‌ی نود درجه برایتان می‌سازیم)، این دختران را به این سمت برده‌اند. اگرچه که خود انسان نیز به دلیل این‌که دارای تفکر است باید درست تصمیم بگیرد، مسخره کردن فرد به خاطر ظاهرش یا ظاهری که برای خود ساخته به جای نقد ساختار اجتماعی، پایمال کردن کرامت انسانی آدم‌ها است.
نکته‌ی غم‌انگیزتر این است که این صفحات و کانال‌ها گاه تا چندصدهزار فالوئر دارند و به همین‌دلیل، با همین مسخره کردنِ افراد توانسته‌اند برای خودشان کاسبی‌هایی نیز با پذیرش آگهی‌های تجاری راه بیندازند. هر شبکه‌ی اجتماعی بخشی برای گزارش تخلف دارد. کاش به جای فالو کردن این‌جور صفحات و رونق دادن ناخواسته به کسب و کار غیرانسانی‌شان، تخلف آنها را گزارش دهیم تا تعطیل شوند. باور کنید در همان ایران نیز با تمام بسته بودنِ فضا، سرگرمی‌هایی بهتر و سالم‌تر از خندیدن به اشخاصی که به نظرمان عجیب و غریب می‌آیند یا ظاهری عجیب برای خود درست کرده‌اند، وجود دارد.
تصویر سمت چپ، پُستِ یکی از همین صفحات را درباره‌ی #نسیم_نجفی_اقدم که بعدا به دفتر شرکت یوتیوب حمله و در پایان کار، خودکشی کرد نشان می‌دهد. آیا این صفحات با ضدتبلیغ برای افرادی شبیه نسیم و جذب فالوئرهای پُرشمار٬ که فقط با هدف تمسخر و سپس حذف و منزوی کردن، به سراغ امثالِ او می‌آیند، در چنین فجایعی مقصر نیستند؟ یا مایی که در همین صفحات، دنبال شکار تازه‌ای می‌گردیم تا به سرش بریزیم و مسخره‌اش کنیم؟
در پایان باید بگویم که متاسفانه گاه پیش آمده که صفحات و کانال‌های خوب طنز سیاسی نیز٬ شاید تحت تاثیر همین فضاها و احتمالا با هدفِ پرُبازدیدتر شدن، به تمسخر اشخاص حقیقی و به‌خصوص تمسخرِ زن‌ها و دخترها دست زده‌اند. تصویر سمت راست، عملکرد یکی از این کانال‌ها را در مورد #ترلان_پروانه نشان می‌دهد. در چنین مواردی، وظیفه‌ی انسانی حکم می‌کند که تخلف آن صفحه یا کانال را در آن مورد خاص تذکر یا گزارش دهیم تا همان پُستِ خاص‌شان حذف شود.
سپیده جدیری شاعر و مترجم
دیدگاهتان را بنویسید