در پی سلسله استوری های فمینیسم روزمره با عنوان «فرهنگ زن‌ستیز» و دریافت تعداد زیادی تجربه از زنان برخی قومیت / ملیت های خاص از جمله کورد٬ انتقادها و پرسش هایی شکل گرفت درباره اینکه چه تعداد از زنان کورد معتقد به زن ستیز بودن فرهنگ کوردی هستند و آیا انتشار این تجربه ها را باعث ایجاد نگاه منفی نسبت به کوردها می دانند یا خیر.
در ژانویه ۲۰۲۲ فمینیسم روزمره طی چند پرسش در صفحه اینستاگرام خود نظر زنان کورد را در سه حوزه و طی ۶ پرسش جویا شد :
- عملکرد رسانه ها در پوشش اخبار خشونت بر زنان کورد
- رقص مختلط کوردی و ارتباط آن با برابری جنسیتی
- تاثیر انتشار اخبار خشونت بر زنان کورد
نتایج این نظرسنجی ها را در زیر میبینید.
همانطور که مشاهده می شود اکثریت زنان کورد از پوشش خبری خشونت بر زنان در رسانه های کوردی ناراضی هستند و آن را کافی نمی دانند. اکثریت آنان فعالیت یک زن فمینیست درباره حقوق زن کورد را دلسوزانه تر و مفیدتر می دانند٬ اکثریت آنان صحبت کردن از زن ستیزی در میان کوردها را کورد ستیزی نمی دانند٬ و اکثریت بالایی از عملکرد فمینیسم روزمره در پوشش دادن و آگاهی رسانی درباره فرهنگ زن ستیز در ایران و در میان کوردها ابراز رضایت کرده‌اند.
همچنین ۶۶ درصد زنان پاسخگو اعلام کرده‌اند که بر خلاف روایت مشهور٬ آزادی در گرفتن دست مردان ندارند. مساله ای که گفتمان ناسیونالیستی کوردی بسیار بر روی آن مانور میدهد تا به زنان بباورانند که آنها باید سپاسگزار باشند چرا که کوردها از برابرترین قومیتهای ایران هستند. در واقع با تحریف واقعیت و استفاده از یک پدیده فرهنگی جذاب٬ صدای زنان را خفه میکنند و هر بار زنی از زن ستیزی مثالی می‌آورد اینها کارت رقص کوردی را رو میکنند.
سوالی که فعالان حقوق کوردها داریم این است که:
۱. چرا از انتشار تجاربی که مستقیم از دست زنان کورد در دورترین نقاط روستاها و شهرهای ایران به ما میرسید تا این اندازه خشمگین شدید؟ آیا به درستی آن شک داشتید؟ اگر چنین است چرا از ما مدرک نخواستید؟ اصلن چرا هرگز خودتان فراخوان ندادید برای دریافت و انتشار تجربه های زنان خشونت دیده یا نظرسنجی مشابه ما انجام ندادید تا ثابت کنید حرفهای ما دروغ است؟ (هنوز هم دیر نشده). چرا و با چه مدرکی اصالت این تجربه های تلخ را زیر سوال بردید؟ . زخم مضاعف بر روان آنها وارد کردید؟ چرا سعی کردید وانمود کنید این مطالب نه از سوی زنان بلکه از سوی فمینیسم روزمره تولید شده و قصد آن کورد ستیزی است؟ شما چطور به این نتیجه رسیدید که این تجارب برای ایجاد جو منفی علیه کوردها ست در حالی که بین همان استوری هایی که شما و همه دیدند از تمام قومیتهای دیگر هم تجارب مشابهی بود؟ آیا این دروغگویی و دورویی و تجاهل و تخریب برنامه ریزی شده نیست برای کسانی که تمام استوری ها را ندیده اند و به تحلیل های دروغ شما اعتماد می کنند؟
۲. اما اگر به اصالت این داستانها شکی نداشتید٬ چرا به جای بازنشر و قدردانی از صفحه ما برای پر کردن خلا بزرگی که در پوشش اخبار زنان کورد وجود دارد٬ به ما حمله کردید تا با انواع اتهام و فحاشی و تخریب ما را وادار به سکوت کنید؟ آیا شما به عنوان فعال سیاسی و حقوق کوردها معتقد هستید زنان باید تا زمانی که مبارزه شما با حکومت جمهوری اسلامی به پایان نرسیده (که معلوم نیست کی به پایان برسد) سکوت محض اختیار کنند تا گفتمان ناسیونالیستی پوشالی شما ضربه نبیند و به جذب نیروهای بیشتر ادامه دهد٬ و مبادا نیروهایتان هرز رود در راه کاهش خشونت های بیشمار علیه زنان؟ اقرار کنید که از نظر شما و تمام مردان مردسالار ایران حقوق زنان همیشه در اولویت آخر بوده و هر گونه صدای اعتراضی که از سوی زنان بلند شده را با «هیس حالا وقتش نیست و هیس حالا دشمن سو استفاده میکند و هیس حالا مگر بقیه ایران بهتر است» و … خفه کرده اید.
یک فعال حقوق بشر یک فعال حقوق «بشر» است و نباید ملاحظات سیاسی را وارد موضع گیری های خود درباره نقض حقوق بشر کند٬ نباید ایدئولوژی خود را وارد مبارزه خود کند٬ نباید اجازه دهد کورجنسی مانع درک وضعیت نیمی از افرادی شود که ادعای دفاع از حقوق آنان را دارد. هرگونه به عقب انداختن حقوق بشر به هر بهانه ای یعنی اعتقاد نداشتن به اولویت حقوق بشر. شاید جالب باشد که بدانید اینها مانعه الجمع نیستند کما اینکه فمینیسم روزمره از افرادی از قومیتها و ملیتهای مختلف تشکیل شده و در مطالب خود نیز همزمان با مبارزه با حکومت جاعش٬ با مردسالاری هم مبارزه می کنیم.
و اما فمینیست هایی که اولین اصل فمینیستی را نقض گردید در این باره. اینکه باید روایت های زنان را شنید٬ قضاوت نکرد٬ زیر سوال نبرد٬ انگیزه خوانی نکرد٬ و اتهام نزد. آن هم در حوزه ای مثل خشونت خانگی که کمتر تریبونی در اختیار زنان قرار داشته و زنان نیز به دلایل متعدد کمتر تمایل به صحبت درباره آن داشته اند مگر به صورت ناشناس. شما چطور نام خود را فمینیست میگذارید و همزمان به زنان میگویید سکوت کنند چون نباید انگشت روی قومیت و هویت خاص مردانی گذاشت که خشونت علیه زنان را حق خود و باعث افتخار خود می دانند. و شما مگر چشمانتان آن چند صد داستان دیگر را ندید که از زنان خشونت دیده از مردان همه اقوام بود؟ شرم بر شما که به آسانی حقوق زنان را زیر پا له می کنید به دلایل شخصی و یا تفکرات سیاسی ٬ و برای حفظ حمایت مردان همفکر سیاسی تان.
زنان خود بهترین قضاوت را کردند و جواب خوبی به شما دادند که اولویت آنها کورد ستیزی نیست٬ بلکه زن ستیزی و خشونت عریان علیه زنان است. سر بریده و بدن سوخته زنان را در برابر خود می بینند و در برابر این جنایات٬ برای لکه دار شدن آبروی قوم کورد اهمیت و ارزشی قایل نیستند.
نسرین افضلی٬ پژوهشگر و کارشناس ارشد مطالعات زنان، سردبیر «فمینیسم روزمره»
دیدگاهتان را بنویسید