والله بنده هزاران بار به خانمها چه در دنیای دیجیتال چه در دنیای واقعی توضیح دادم که شروط ضمن عقد ضمانت اجرایی قطعی ندارد:
۱- غیر از وکالت در طلاق (مشروط به رعایت شرایط و بلاعزل بودن )، بقیه علی الخصوص در زمینه حضانت (که معمولاً عموم مردم با ولایت اشتباه میگیرند چون ولایت به هیچ وجه قابل انتقال نیست) و تقسیم اموال و .جتی خروچ از کشور این احتمال وجود دارد که در مرحله اجرا با مشکلاتی مواجه شوند و تا حدی شاید بتوان گفت در نهایت به کرم قاضی بستگی دارد. بدر نتیجه هنوز زرگترین اهرم قانونی و مالی یک زن در دادگاههای ایران همین مهریه است.
۲- این شروط ضمن عقد تا زمان زنده بودن زوج قابل اجرا است و بعدش زن با توجه به فضای روانی و فرهنگی جامعه ایران به دلیل درگیری با خانواده شوهر به خاک سیاه خواهد نشست علی الخصوص اگر بچهای در کار باشد.
۳- اگر مساله ارث را در نظر بگیریم که ارث زن از شوهر یک هشتم هست، باز مهریه بالا میتواند جبران این نابرابری را بکند. فکرش را بکنید، پسری که این مادر تربیت کرده و با توجه به نهادهای فرهنگی و اقتصادی ایران تقریبا دو تا سه دهه کامل از عمرش را به عنوان یک عضو مصرفی خانوار بوده؛ زمان فوت پدر ۴ برابر مادرش ارث میبرد
اگر زن مهریه نداشته باشد در زمان فوت شوهر، به راحتی خانواده او تمام اموال را از آن خود میکنند و خیلی راحت به زن میگویند که “یک هشتم سهمت رو بگیر و برو” به عبارت دیگر بهش میگویند “شما یک کارگر جنسی برای پسر ما بودی و بس. دیگه تموم شد بفرمایید بروید.” حالا اگر حضور بچه یا فرزند را هم به این ماجرا اضافه کنیم، متوجه میشویم که زن چقدر بدبختتر از بدبخت خواهد بود اگر مهریه نداشته باشد.
در حقیقت به نظر من: بخشیدن مهریه در برابر گرفتن شرایط ضمن عقد همان تبدیل زن به یک کالای جنسی است.
ولی کو گوش شنوا؟؟ ظاهراً برخی از مردان روشنفکر ایرانی هنوز نتوانستند همه حقوق زن را یک جا به عنوان یک انسان به رسمیت بشناسند و هضم کنند، بنابراین حاضر نیستند در یک قراردادی به اسم عقد ازدواج وارد بشوند که زن هم از نظر مالی و هم از نظر حقوقی و اجتماعی دارای حقوق برابر باشد، در نتیجه مدام فشار میآورند که اگر خواهان فلان حقوق هستید پس مهریه را باید ببخشید و … و به تبع آن فعالین حقوق زنان و زنان روشنفکر هم دنباله روی این مساله میشوند که دست کم بالاخره یک بخشی از حقوق زنان را بلکه زنده کنند در حالی که در اصل ماجرا فرقی نکرده است. به همین دلیل است که میبینید مدام تبلیغ برای کم بودن مهریه و بخشیدن و … میشود. بخشیدن مهریه به منزله برده شدن مالی زن در برابر مرد است در ازای گرفتن یک سری حقوق مدنی و اجتماعی.
اینکه مهریه در اصل به معنای چی بوده را که عموم مردم ایران حتی بیسوادها هم میدانند.ضمن اینکه از این نکته میگذریم که خیلی از هنجارها و قوانین در مرور زمان کارکرد و مفهوم اولیهاشان را از دست میدهند.
بله من هم دلم میخواهد مثل یک خانم آمریکایی در زمان جدایی قانون تقسیم اموال برایم اجرا بشود. حضانت فرزند براساس شرایط پدر و مادر تعیین بشود و مادر براساس این قوانین در عسر و حرج نیافته. زمان فوت شوهرم حق الارث من با فرزندانم برابر باشه و …. و … و …. ولی متاسفانه در این گربه خاورمیانه تا هزار سال دیگه هم این امکان وجود نخواهد داشت.
بنابراین مجبورم از کارکردهای دیگر مهریه به نفع خودم استفاده کنم، مثل اهرم قانونی که در صورت نداشتن حق طلاق بتوانم ازش استفاده کنم، مثل اهرم جبران پایین بودن دستمزد و سهم الارث، مثل اهرم جلوی خانواده شوهر ایستادن بعد از فوت شوهر .
من علت مخالفت با مهریه را وقتی که هیچ قانونی مالی دیگری از زن در جامعه ما دفاع نمیکند و هیچ جایگزینی ندارد را متوجه نمیشوم. چرا ما به زنها فشار میآوریم (علی الخصوص قشر تحصیلکرده و خواهان شروط ضمن عقد) که از مهریه صرف نظر کنید یا مسایل مادی را نادیده بگیرید؟ چرا اینقدر مذموم میدانیم این مساله را؟ اگر مردی دنبال پول و کسب ثروت باشد، مشکلی نیست؟ اگر زن دنبالش باشد ایراد دارد؟
من باز هم تکرار میکنم این بخشیدن مهریه به دلیل این است که مردان ما تحمل بودن در یک رابطه برابر مالی و حقوقی با یک زن را ندارند.
شما وقتی مهریه را میبخشی خیلی راحت به طرف میگویی”بله من حقوق کارگر جنسی بودنم را بخشیدم و نمیخواهم. وقتی شما هم فوت کردی میرم یه هشتم سهمم رو میگیرم و میرم خونه بابایم.”
اینجا باز هم شما داری خودت را کارگر جنسی میبینی. فرقش این است که میخواهی بهش لعاب روشنفکری بزنی.
به جای اینکه روی آن مفهوم اولیه مهریه متمرکز بشویم، میتوانیم روی کارکردهای مالی و جبرانهایش (مثل عقب افتادن در کسب ثروت و جبران سهم الارث و …) مانور بدهیم و ذهنیتها را برگردانیم به جای اینکه زنان را از نظر مالی ضعیفتر بکنیم و در مضیقه قرار بدهیم. این وسط ما فقط داریم به زنها فشار وارد میکنیم. یک حق مالی و قانونی (که امکان پیگیری بسیار بالایی دارد) را با یک سری حقوق دیگر که از نظر قانونی به قدرتمندی مهریه نیستند معاوضه میکنیم. همین. و کیست که نداند که فرد ضعیف یک رابطه همیشه کسی است که از نظر مالی در شرایط پایینتری قرار دارد.
عملاً با تشویق زنان به بخشیدن مهریه، راه مردسالاری را هموارتر و آسیب رسانی به زن (مالی و قانونی) را سهلتر میکنیم.
بهار (وکیل دادگستری)
دیدگاهتان را بنویسید